Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) (laatste update 18-1-2016)
In de pluimveevleessector worden veel PBM gebruikt. Om dit goed te overzien zijn organisatorische maatregelen in de vorm van een zogenaamd persoonlijk beschermingsmiddelenbeleid van belang. Dit geeft intern en extern betrokkenen inzicht hoe de zaken rondom de PBM zijn geregeld.
Voorbeelden van veel voorkomende PBM in de sector zijn been- en voetbescherming (veiligheidsschoenen, klompen of laarzen), gehoorbeschermingsmiddelen (otoplastieken en gehoorkappen), bodywarmers en overalls, mondkapjes met stoffilters, beschermende handschoenen, veiligheidsbrillen e.d.
De wet stelt het gebruik van PBM in sommige situaties verplicht. Het dragen van een beschermende handschoen is bijvoorbeeld een wettelijke verplichting als de handen blootgesteld zijn aan mechanische gevaren, waaronder snijden en steken. Veiligheidsschoenen moeten gedragen worden als de voeten blootgesteld zijn aan mechanische risico's, bijvoorbeeld perforatie en prikken.
Zie verder de leidraden van de Europese Commissie die opgenomen zijn in de 'Gids persoonlijke beschermingsmiddelen' van het NEN.
Als blootstelling van werknemers tot een voldoende laag beschermingsniveau technisch niet uitvoerbaar of te voorkomen is, moeten PBM worden ingezet, zoals gehoorbescherming bij blootstelling aan schadelijke geluidsniveaus.
De werkgever mag, wanneer de resultaten van een RI&E daartoe aanleiding geven, het gebruik van PBM ook zelf dwingend voorschrijven. Natuurlijk blijft de arbeidshygiënische strategie (bronaanpak) het uitgangspunt. Op grond van de gezagsverhouding dient de werknemer de aanwijzingen van de werkgever te volgen.
Risico
Het oplopen van letsel aan armen, voeten, gehoor of andere lichaamsdelen.
Blootstelling aan biologische agentia als gevolg van inademing vloeistofdeeltjes, onbeschermd huidcontact met vlees, organen en bloed en onbedoelde opname via de mond.
Blootstelling aan koude of warmte als gevolg van ongunstige klimaatfactoren (temperatuur, vocht, koude of warmtestraling, luchtsnelheid (tocht)).
Eisen
Eisen aan PBM zijn:
- Een PBM moet een juiste bescherming bieden en de gebruiker zo min mogelijk hinderen bij het uitoefenen van zijn taken;
- Een PBM moet in elk geval geschikt zijn voor het te vermijden gevaar zonder zelf een vergroot risico te vormen. Rekening moet worden gehouden met ergonomische beginselen en vereisten met betrekking tot de gezondheid van de werknemers;
- De werkgever moet voor voorlichting zorgen over het PBM, het risico waartegen bescherming wordt geboden, de gebruikersinstructie en over alle spelregels rondom bijvoorbeeld het gebruik van PBM in het bedrijf;
- De werknemer is verplicht verstrekte PBM op de juiste wijze te onderhouden en tijdig te vervangen volgens afspraak.
Beleid:
De werkgever stelt een schriftelijk PBM-beleid op, dit omvat o.a.
- Het uitgangspunt dat PBM het sluitstuk zijn van het van het arbobeleid
- PBM worden door de werkgever kosteloos verstrekt aan de betrokken werknemers, daar waar ze verplicht worden gesteld
- Er wordt vastgelegd: aan welke werknemers welke PBM worden verstrekt, Welke keuzemogelijkheden werknemers daarbij hebben, waar de PBM moeten worden gedragen, hoe registratie van verstrekte PBM plaats vindt, hoe vaak de PBM worden vervangen, gereinigd en onderhouden, hoe toezicht is georganiseerd, hoe en hoe vaak het gebruik van PBM wordt geëvalueerd.
- Er wordt voorlichting gegeven over de noodzaak en over het juiste gebruik van PBM
- De Ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging heeft instemmingsrecht over het PBM-beleid. De werkgever maakt schriftelijke afspraken met ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging over voorgeschreven beschermingsmiddelen. Daarbij worden ook afspraken gemaakt over het al dan niet dragen van de beschermende Kevlar handschoenen voor de niet-snijdende hand.
- Bij de feitelijke keuze van de PBM worden werknemers geraadpleegd en betrokken. Zij zijn de ervaringsdeskundigen die kunnen beoordelen of het middel is afgestemd op de gebruikers en of het past binnen hun werkzaamheden en werkomgeving. De inbreng van de werknemers zorgt er ook voor dat PBM werkelijk zullen en kunnen worden gebruikt.
Een voorbeeld van een deels ingevulde PBM-lijst van een bedrijf in de pluimveesector is te vinden onder Voorbeeld PBM-lijst.
Wensen
Indien persoonlijke beschermingsmiddelen bij geluidsoverlast noodzakelijk zijn, dan worden aan vaste werknemers otoplastieken verstrekt. Aan tijdelijke krachten worden gelijkwaardige beschermingsmiddelen verstrekt; voor tijdelijke krachten herbruikbare oorpluggen of oorkappen.
Watjes of schuimrollen zijn geen gelijkwaardig middel.
Zie ook
Werken onder koude omstandigheden
(Isolatie)kleding
Geluid
Gehoorbescherming
Gebhoorbeschermingsmiddelen
